.png)
ჟურნალისტი ესაუბრება ესტონელ ვიცეპოლკოვნიკ ტიიტ ტამმელას (30.10.2014 წ.), რომელიც საბჭოთა არმიაში სამსახურის დროს ავღანეთში დაჯილდოებული იყო წითელი დროშის ორდენით. კიდევ ერთი ორდენი, ამჯერად დამოუკიდებლობის პერიოდში, ამერიკელებისგან მიიღო. რამდენიმე წელიწადი მუშაობდა "კაიტსელიტის" (მოხალისეთა ტერიტორიული თავდაცვის ლიგა) სარდლის მრჩევლად და დიდი ხნის მანძილზე მეთაურობდა პიარნუს მაზრის კაიტსელიტის ტერიტორიულ ფორმირებას.
„დამოუკიდებლობის მოპოვების შემდეგ კაიტსელიტი არ მოგვიგონებია - „ბურჟუაზიული ესტონეთის“ დროინდელი ორგანიზაცია აღვადგინეთ. 15 რაზმი 15-ვე მაზრაში“ - ყვება ტიიტი.
- თავდაცვის სამინისტროს ინიციატივა იყო?
- არა, ინიციატივა ცალსახად ქვევიდან წამოვიდა. თავიდან სახელმწიფომ და არმიამ პროცესისგან თავი შორს დაიჭირა
- ხალხს რუსეთის ეშინოდა და იარაღის შეძენა გადაწყვიტეს?
- ეს ფაქტორი მეორეხარისხოვანი არ იყო .. პირველ ადგილზე იდგა სურვილი თავი ესტონელად გვეგრძნო - ჩვენი პაპებივით ვაჟკაც ხალხად. ისინი იარაღთან გაშინაურებული ხალხი იყო, საკუთარი თავის ფასი კარგად იცოდნენ. იცით, აქ ინტუიციის დონეზე ძლივს შესამჩნევი მომენტია: ყოფილმა საბჭოთა ადამიანებმა იგრძნეს რომ კაიტსელიტში სამსახურით თავისუფალი სახელმწიფოს მოქალაქები უფრო მალე გახდებოდნენ.
ეს უბრალოდ მაღალფარდოვანი სიტვები არაა: მეგობრებთან ერთად აგროვებ თანხას სამხედრო ფორმაზე, ბენზინზე, გაქვს რუმინული ან ჩინური წარმოების კალაშნიკოვი, რეგულარულად ხვდებით ერთმანეთს, იარაღს "აჟღარუნებთ", კარგი მილიტარისტული სულისკვეთებით იმსჭვალები: მაგარია! ნამდვილი, ცოცხალი პატრიოტიზმია, რომელიც ნამდვილ კაცებს სჭირდებათ.
- აბა მაშინ სახელმწიფო მოხელეები და გენერლები რატომ გერიდებოდნენ?
- საბჭოთა მემკვიდრეობის გამო: სამხედრო კუთხით თვითორგანიზებული ხალხის ეშინოდათ! მაგრამ თანდათანობით პარლამენტის დეპუტატებმა დაამტკიცეს გასაგები ინსტრუქციები და კანონები, ხოლო სამხედროები მიხვდნენ, რომ მსგავსი ფორმირება ძალიან გაურთულებდა მოქმედებას ნებისმიერ, თუნდაც ძალიან ძლიერ მოწინააღმდეგესაც.
შეხედეთ, ვიღაცის დაზვერვამ იცის, რომ აქ, პიარნუსთან განლაგებულია ამდენი და ამდენი ყაზარმა, თითოში 110-130 კაცი. მაგრამ რამდენი ადამიანია მაზრაში, რომელიც სახლში ინახავს ავტომატს? როგორ ავღრიცხო და გავითვალისწინო ისინი? რამდენი „ზრდილობიანი ადამიანია“ (შენიშვნა: იგულისხმება რუსეთის ჯარის სპეცჯგუფები) საჭირო მათ წინააღმდეგ? ურთულესი საკითხია.
- კაიტსელიტი ძველებურად კალაშნიკოვის ავტომატებითაა აღჭირვილი?
- არა, მას შემდეგ რაც საზოგადოებამ გვცნო, სახელმწიფო დაგვეხმარა გადაიარაღებაში - შვედურ ავტომატებზე გადავედით: თანაც, ხელისუფლების შეგნებაში ასევე მოხდა სერიოზული პოლიტიკური ცვლილებები: ის არა თეორიულად, არამედ პრაქტიკულად გახდა დემოკრატიული. არადემოკრატიული ხელისუფლება არასდროს მოითმენს თავის გვერდით შეიარაღებულ თავისუფალ ადამიანს .. ჩვენთან კი ასეთები ათასობით არიან. ეს ცივილიზებული საზოგადოების უტყუარი ნიშანია.
- იარაღს როგორ ინახავთ? კი, ვითარდებით, მაგრამ არის ასევე კრიმინალური გარემო, ნარკომანები, უბრალოდ არაადეკვატური ხალხი
- მრავალსართულიანი სახლები, საძილე ოთახები - საბრძოლო კომპლექტებისთვის საუკეთესო ადგილი არა. მითუმეტეს, რომ ბევრი რეგულარულად დადის ფინეთში სამუშაოდ და ბინები ცარიელია .. ზოგადად აქ ყველას აქვს არჩევანის უფლება: ან რისკავენ და თავის იარაღს შინ ინახავენ სპეციალურ რკინის ყუთში, ან ორგანიზაციის საწყობში აბარებენ და მაშინ იღებენ, როცა საჭიროდ ჩათვლიან. მაგრამ კაიტსელიტის მანქანები მძღოლებს ეზოში უყენიათ, საჭიროების შემთხვევაში ძალიან სწრაფი რეაგირებისთვის. სხვათაშორის, ტექნიკის პირადი მიზნებით გამოყენება ვერანაირად ვერ მოხდება, - ცუდი შედეგი მოყვება, მანქანებს შავი ნომრები აქვს, შეამჩნევენ და სადაც საჭიროა იქ მოახსენებენ.
- სამხედრო ფორმები გაქვთ?
- თავიდან მხოლოდ სპეციალური სამკლავურები გვეკეთა, დღეს ჩვეულებრივი საჯარისო სამოსია, მხოლოდ ფორმაზე დაკერებული ნიშნებია არმიისგან განსხვავებული. ადრე ყველაფერს თავად ვყიდულობდით, დღეს ცენტრალიზებული მომარაგება გვაქვს.
- მეთაურებს თავად ირჩევთ?
- არა, მათ ნიშნავენ. ოფიცერთა კადრების მომზადების ჩამოყალიბებული სისტემა გვაქვს. არმიის ბაზაზე სპეციალური კურსებია. სერჟანტებს თავად კაიტსელიტი ამზადებს. ცალკე წვრთნიან ნამსახურებ ხალხს, ცალკე პროგრამაა იმათთვის, ვისაც არ უმსახურია.
განვმარტავ, რომ ესტონეთის არმიიდან ჩვენთან გადმოვიდა ასეულებით ჯარისკაცი, მათ შორის ავღანეთში ნამყოფები. ჩემგან განსხვავებით, ამ ბიჭებმა გაცილებით მეტი იციან და უსწავლიათ.
ვვარჯიშობთ შაბათობით, ან კვრადღეს. შეკრებები ტარდება დასვენების დღეებშიც. სოფლად ზამთარში, ხოლო დანარჩენებისთვის ძირითადად გაზაფხულზე და ზაფხულში. ბიჭები თავისი მანქანებით მიდიან შეკრების ადგილზე, შემდეგ მიყავთ ტყეში და განათავსებენ საველე ბანაკებში. სროლა, თეორია, მარშები და ა.შ. კვირას 5 საათისკენ სახლებში ვიშლებით.
- ღამით, კოცონთან სვავთ ხოლმე?
- გამორიცხულია: იარაღთან ხომრობა არ შეიძლება. თუმცა თავად იცით, რომ „ერთი მახინჯი ყველა ოჯახშია“ .. მაგრამ სასჯელი უმკაცრესია, კაიტსელიტიდან გარიცხვამდე. ასეთ რაღაცას შედეგები მოჰყვება: დავუშვათ, რომ სამუშაოზე მოწყობა გინდათ, იქ კი ჩანაწერი-შეხსენებაა, კადრები ჩაეძიებიან, რატომ და რისთვის. დამეთანხმებით, რომ 10%-იანი უმუშევრობის პირობებში არც ისე სახარბიელო პერსპექტივაა. უმჯობესია შეკრების შემდეგ რომელიმე კაფეში დავსხდეთ.
- საკუთარი დროის და ფულის ხარჯვა, რეპუტაციის შელახვის რისკი, მარშ-ნახტომებზე ოფლის ღვრა ... ეს რით ნაზღაურდება?
- კაიფით. კოცონის კვამლით, რომლის გარშემოც შენიანები სხედან. ტყის სუფთა ჰაერით. ცოლებისგან დასვენებით. ნაგვის გატანის მოსაწყენი ვალდებულებისგან თავის დაძვრენით, თან ვხუმრობ და სიმართლესაც ვამბობ. თანამებრძოლის საიმედო მხრის და შენი საკუთარი ძალების შეგრძნება - ძლიერი რაღაცაა. 20 წლის მანძილზე ათასობით კაცი იყო ასეთ შეკრებებზე, საკუთარ ძმებზე უფრო დავახლოვდით, ოცეულებსა და ასეულებში უკვე ჩვენი შვილები მოდიან. სხვათაშორის აქ კიდევ ერთი ძლიერი მომენტია, კატსელიტში ყალიბდება განსაკუთრებული ურთიერთობა მამებსა და შვილებს შორის .. მოკლედ, უკინალური, მიმზიდველი ფსიქოლოგიაა კაცური ძმობის, პატრიოტიზმის, მოქალაქეობრიობის.
- ეს მარტო "უბრალო ხალხს" მოსწონს?
- არა რატომ. პატივს გვცემენ, ამიტომ „დიდებიც“ მოდიან. პირადად ვიცნობ ოთხ მილიონერს, რომელთაც ყელში აქვთ ამოსული გოლფი, იახტები და ასეთი რამეები, საქმე აწყობილი აქვთ, დრო ყოფნით. სახელმწიფო მოხელეებს კი უბრალოდ აწყობთ ჩვენთან ყოფნა კარიერისთვის: ბიოგრაფიაში კარგ ჩანაწერს იკეთებენ.
- რამდენ ხანს გრძელდება მოხალისეობრივი მსახურება?
- ჩვენთან სირთულის სამი ჯგუფია (შენიშვნა: საბრძოლო, არასაბრძოლო და მოზარდების აღზრდა), საქმე ყველასთვის მოიძებნება საკუთარი შესაძლებლობების ფაგლებში, ამიტომ შეგიძლია სიკვდილამდე იმსახურო
- ბოლო გზაზე როგორ აცილებენ ასეთ ხალხს?
- თუ ოფიცერია, - ოცეულის მეთაურით დაწყებული, სრული სამხედრო პატივით. დამეთანხმეთ, რომ ესეც კარგი კაცური სტიმულია
- გულზე ხელი რომ დაიდოთ: არმიელი „ბებრების“ ოცეული და კაიტსელიტის ოცეული, რომელიც უკვე 10 წელიწადია ერთად არიან, რომელი აჯობებს? ვის ამჯობინებდით თქვენ? ავღანეთგამოვლილი კადრის პროფესიონალი ოფიცერი?
- კატსელიტისას. ისინი უკეთ არიან გაწვრთნილები, მუდმივად ვარჯიშობენ ველზე, წლობით ინარჩუნებენ ფორმას. უფრო მოტივირებულებიც არიან, მოწიფული, შეგნებული ხალხია. მოკლედ, სამშობლოს დაცვისთვის უფრო არიან მზად.
ინტერვიუს პირველწყარო
История эстонского кайтселийта, добровольческого соединения территориальной обороны
https://zbroya.info/ru/blog/4436_istoriia-estonskogo-kaitseliita-dobrovolcheskogo-soedineniia-territorialnoi-oborony/
კაიტსელიტის ისტორიული ფოტოგალერეა