დამფუძნებელი კრების არჩევნები (ნოემბერი 1917)


1917 წლის ნოემბერში რუსეთის იმპერიაში ჩატარდა რუსეთის დამფუძნებელი კრების არჩევნები. ამ დროს სამხრეთ კავკასია მოწყვეტილი იყო რუსეთის პოლიტიკური ცხოვრებისგან, ამიტომ ეს არჩევნები სინამდვილეში ამიერკავკასიის მთავრობის არჩევნებად იქცა და დიდწილად ლეგიტიმაცია მისცა ამიერკავკასიის სეიმს და საქართველოს ეროვნულ საბჭოს, რომელმაც გადამწყვეტი როლი შეასრულა დამოუკიდებლობის გამოცხადებაში 1918 წლის 26 მაისს.
ამიერკავკასიის არჩევნებში მონაწილეობა მიიღო 16-მა პარტიამ. სია დალაგებულია საარჩევნო ნომრის მიხედვით, ხოლო * მიუთითებს რომ პარტიაში უმეტესობა ეროვნებით ქართველი იყო:

*(1) სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია (მენშევიკები)
(2) კონსტიტუციურ-დემოკატიული პარტია (კადეტები)
*(3) სოციალისტ-რევოლუციონერების პარტია (ესერები)
(4) სომხეთის რევოლუციური ფედერაცია (დაშნაკები)
*(5) სოციალ-დემოკრატიული მუშათა პარტია (ბოლშევიკები)
*(6) სოციალისტ-ფედერალისტების სარევოლუციო პარტია
(7) სომხეთის სახალხო პარტია
*(8) ეროვნულ-დემოკრატიული პარტია
*(9) სახალხო-სოციალისტური პარტია
(10) თურქული დემოკრატიული პარტია ფედერალისტებისა - "მუსავატი"
(11) მუსულმანთა სოციალ-დემოკრატიული პარტია "გუმეტი"
(12) მუსულმან სოციალისტთა ბლოკი
(13) დასავლეთ კავკასიის მუსულმანები
(14) რუსეთის მუსულმანები
(15) სიონისტური სოციალისტური პარტია
*(16) რადიკალ-დემოკრატიული გლეხთა პარტია

საქართველოში დიდი უპირატესობით მოიგო სოციალ-დემოკრატიულმა პარტიამ (მენშევიკები), რომელიც 20 წელზე მეტი ხნის მანძილზე იბრძოდა ხალხის პირობების გასაუმჯობესებლად, კარგად იყო ორგანიზებული და ყავდა გამოცდილი კადრები. აღსაღნიშნავია რომ თბილისის სამხედრო გარნიზონი, სადაც ხმები ცალკე დაითვალეს, მოიგეს ბოლშევიკებმა.

დაზუსტება: ბოლშევიკებმა თბილისში მიიღეს 6,045 ხმა, ხოლო ჯარში 13,482 (სულ: 19,527).

 ქართულ პოლკში მენშევიკებმა აიღეს 829 ხმა, ედპ-მ 11 და ბოლშევიკებმა 9
არაქართული დანაყოფები, 218-ე პოლკის გარდა მოიგეს ბოლშევიკებმა

რუსეთის ჯარის დიდი ნაწილი, სამრეწველო ცენტრების მოსახლეობა (სადაც მუშები და საჯარისო ნაწილები ჭარბობდნენ) წამოეგო ბოლშევიკების პროპაგანდას ომის დაუყოვნებლივ შეწყვეტის, გლეხებისთვის მიწების სამართლიანი დარიგების, მუშებისთვის ქარხნების გადაცემის და საყოველთაო არჩეული საბჭოების დაარსების შესახებ. ამ არჩევნებს მოჰყვა ბოლშევიკური კონტრრევოლუცია, რომელსაც გერმანია აფინანსებდა - დაპირებებიდან არაფერი შესრულებულა, გარდა დაუყოვნებელი ზავისა გერმანიასთან, რამაც სამოქალაქო ომი გამოიწვია რუსეთში.

თვალსაჩინოებისთვის ვნახოთ თუ როგორ განაწილდა ხმები ზოგერთ ქალაქსა თუ დაბაში:










თბილისის არჩევნების შედეგების დეტალური ცხრილი (ფაილი დიდდება):


მონაცემები აღებულია გაზეთ "ერთობის" 1917 წლის ნოემბრიდან (ეროვნული ბიბლიოთეკა)

საარჩევნო აფიშები (რუსეთში)






 დაშნაკების პარტიის ქუთაისის კომიტეტის ბეჭედი